Onlangs heeft minister Hugo de Jonge in een brief aan de Tweede Kamer het besluit aangeboden om de Omgevingswet naar verwachting op 1 januari 2023 in werking te laten treden.
Middels de omgevingswet zullen de regels voor ruimtelijke ontwikkelingen en vergunningprocedures voor het ruimtelijk domein samengevoegd en vereenvoudigd moeten worden.
In de huidige bestemmingsplannen en beheersverordeningen staan de regels over het gebruik van gebouwen en gronden, de functieaanduidingen, wijzigingsmogelijkheden (afwijkingen) en bouwregels. Deze regels gaan over in een zogenaamd omgevingsplan. Het omgevingsplan is echter meer uitgebreid en hierin worden alle regels over de fysieke leefomgeving vastgelegd. Denk hierbij aan natuur/milieu, erfgoed, water(systemen), bouwwerken, infrastructuur, functies, bodem en lucht.
Als er plannen zijn voor het uitvoeren van activiteiten dient dit getoetst te worden aan de regels uit het omgevingsplan.
Wat verandert er nu concreet?
Met de omgevingswet veranderen enkele (procedure) regels. De hoofdregel is dat de reguliere voorbereidingsprocedure wordt gevolgd. Dit betekent dat het college binnen 8 weken dient te beslissen waarbij de mogelijkheid bestaat om deze termijn met 6 weken te verdagen. Dat geldt ook voor activiteiten die in strijd zijn met het omgevingsplan. Onder de (Wabo) geldt voor een omgevingsvergunning voor het afwijken van het bestemmingsplan een proceduretermijn van 6 maanden.
Onder de Omgevingswet komt de vergunning van rechtswege te vervallen. Dat wil zeggen dat de vergunning bij verstrijken termijn niet van rechtswege automatisch wordt verleend.
Participatie is een belangrijke pijler onder de Omgevingswet. Voorafgaand aan het indienen aanvraag dient er een overleg met belanghebbende te hebben plaatsgevonden.. Onder belanghebbende kunnen worden verstaan de buren, gemeente, GGD, brandweer, waterschap, provincie etc. Afhankelijk van het plan en activiteit zal bekeken moeten worden met welke belanghebbende vooroverleg zal plaatsvinden. Participatie moet zorgen voor een breder en groter draagvlak bij de besluitvorming.
Verschillende activiteiten worden apart vergund. Hiermee vervalt de onlosmakelijkheid. Let wel op dat alle noodzakelijke vergunningen wel worden aangevraagd en verleend moeten worden.
Bij afwijking bestemmingsplan zal een goede ruimtelijke onderbouwing niet meer noodzakelijk zijn. Dit wordt vervangen door een toetsen aan evenwichtige toedeling van functies aan locaties. In de praktijk komt dit ongeveer op hetzelfde neer.
Waar moeten ondernemers die nu plannen hebben rekening mee houden?
Afhankelijk van het plan dien je vooraf met het bevoegd gezag het tijdspad en deadline goed af te stemmen.
Als er een procedure wijziging- of herziening bestemmingsplan loopt, of opgestart moet worden, dan moet dit plan uiterlijk 31-12-2022 als ontwerp ter inzage liggen. Wanneer dit plan op deze datum (deadline) niet ter inzage ligt dan zal het plan aangepast moeten worden conform de regels van de nieuwe Omgevingswet.
Om niet afhankelijk te zijn van de deadline kan het strategisch beter zijn om een omgevingsvergunning voor het afwijken van regels RO aan te vragen i.p.v. een wijzing- of herziening van het bestemmingsplan.
Bij een dergelijke aanvraag geldt namelijk – ongeacht of de uitgebreide of de reguliere voorbereidingsprocedure van toepassing is – de dag van indiening van de aanvraag als peilmoment. Als de aanvraag is ingediend voor de inwerkingtreding van de Ow, dan wordt de volledige procedure die het besluit nog moet doorlopen tot het onherroepelijk worden daarvan afgehandeld onder het oude recht.